⚡ Çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite: Erken Tanı ve Destek

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında en sık rastlanan nörogelişimsel farklılıklardan biridir. Çocuğun okul başarısını, sosyal ilişkilerini ve günlük yaşamını etkileyebilir. Ancak erken tanı ve uygun destekle, DEHB’li çocuklar potansiyellerini en iyi şekilde kullanabilirler.

Bu yazıda DEHB’nin belirtileri, tanı süreci ve etkili destek yöntemlerini detaylı olarak inceleyeceğiz.

🧩 DEHB Nedir?

DEHB, dikkat süresi kısalığı, aşırı hareketlilik ve dürtüsellikle karakterize bir durumdur. Beynin dikkat ve davranış kontrolünü sağlayan bölgelerindeki farklılıklar nedeniyle ortaya çıkar. Genellikle okul çağında fark edilir, ancak belirtiler 3-6 yaş arasında da gözlemlenebilir.

🔍 DEHB’nin Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler genellikle üç grupta toplanır:

• Dikkat Eksikliği:
  • Detaylara dikkat edememe
  • Görevleri tamamlamakta zorlanma
  • Uzun süre odaklanamama
  • Dinlemiyor gibi görünme
• Hiperaktivite:
  • Sürekli hareket halinde olma
  • Oturduğu yerde duramama
  • Aşırı konuşma
  • Sakin kalmakta zorlanma
• Dürtüsellik:
  • Sırasını bekleyememe
  • Başkalarının sözünü kesme
  • Ani hareketler yapma

Bu belirtiler, çocuğun günlük yaşamını ve okul başarısını olumsuz etkileyebilir.

🕵️ DEHB Tanısı Nasıl Konur?

DEHB tanısı, uzman bir çocuk psikoloğu, çocuk gelişimi uzmanı veya psikiyatrist tarafından yapılır. Tanı süreci şunları içerir:

• Detaylı anamnez (aile ve okul öyküsü)
• Davranış gözlemi
• Gelişim değerlendirmesi
• Dikkat testleri (örneğin Moxo Dikkat Testi gibi)
• Bazen ek tıbbi değerlendirmeler

Erken tanı, uygun müdahale için kritik önemdedir.

💡 DEHB’li Çocuklara Destek Yöntemleri

1. Davranışsal Müdahaleler

Olumlu davranışların ödüllendirilmesi, yapılandırılmış rutinler ve net kurallar koymak çocukların kendini kontrol etmesine yardımcı olur.

2. Eğitim Destekleri

Okulda bireyselleştirilmiş eğitim planları (BEP) hazırlanabilir. Öğretmenlerle iş birliği içinde olmak çok önemlidir.

3. Aile Eğitimi ve Danışmanlığı

Ailelerin DEHB hakkında bilgilendirilmesi, destek stratejileri öğrenmesi sürecin başarısını artırır.

4. Gerekirse Medikal Tedavi

Uzman doktorların önerisiyle ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi, diğer desteklerle birlikte daha etkili olur.

🌈 Ailelere Öneriler

• Sabırlı ve anlayışlı olun.
• Çocuğunuzun güçlü yönlerini keşfedin ve destekleyin.
• Düzenli iletişim kurun, okul ve uzmanlarla iş birliği yapın.
• Evde dikkat süresini artırıcı ve hiperaktiviteyi azaltıcı aktiviteler yapın (örneğin düzenli egzersiz, nefes egzersizleri).
• Moxo gibi bilimsel testlerle düzenli değerlendirme yaptırın.

🌱 Sonuç: Erken Tanı ve Destekle DEHB Yönetilebilir

DEHB tanısı, çocuğun potansiyelini sınırlayan bir etiket değil, doğru yaklaşımla yönetilebilen bir durumdur. Erken tanı ve kapsamlı destek programları ile DEHB’li çocuklar hem akademik hem sosyal hayatlarında başarılı olabilirler. Ailelerin bilinçli ve destekleyici tutumu, bu yolculukta en büyük güçtür.